Dosha bir beden mizacı olarak bilinir. Ayurveda'nın kalbinde üç temel dosha konsepti yer almakta ve bunlar insan da dahil canlı organizmaların temel özelliklerini oluşturmakta. Bu üç temel dosha şöyledir;
Vata Dosha
Pitta Dosha
Kapha Dosha
Vata Dosha Nedir?
Antik şifa sistemi olan Ayurveda ya göre, boşluk ve hava elementinin hareketli enerjisi ile oluşan Vata dosha (beden tipi) Sankrist dilinde hareket etmek, taşımak anlamını taşıyan ‘’Vah’’ kökünden gelmektedir. İnsan bedeninde, vücudunda hareket eden hem fizyolojik hem de fiziksel aktiviteler düzenler. Kuruluk, hız, soğukluk ve hafiflik belirgin özellikleri arasında yer alır. Karlı, yağışlı, soğuk havalardan pek hoşlanmaz. Düzensiz beslenir. İştahsızdır. Devamlı bir dengesizlik halinde olan Vata Dosha, bunu dengelemek adına düzenli beslenmeli ve stresten uzak durmaya çaba göstermelidir. Bedenini sıcak tutmalı ve olumsuz olan enerjilerden uzak durmalıdır.
Pitta Dosha Nedir?
Su ve ateş elementlerinden oluşmaktadır. Orta yapılı Pitta Dosha sıcaklıktan hoşlanmaz. Sindirimleri sağlıklı seviyededir, beslenme ile arası iyi ve iştahları da yerindedir. Hafızaları yeterli düzeydedir. Kolay kolay aç kalmaz, öğünlerine de dikkat ederler ve öğün atlamazlar. Çok çabuk parlayıp, çok çabukta sönebilirler. Lider, liderlik konumunu severler. Soğuk yiyip, soğuk içmeyi tercih ederler. Hitabetleri iyidir. Aktif olarak konuşkan yapıya sahiptirler ve bundan da haz alırlar. Pitta Dosha olumsuz özelliklerinden bahsetmek gerekir ise kendine aşırı yüklenir ve yüksek beklenti içine girmekten de çekinmez. Fazla baharat ve yağdan uzak kaldığı süre boyunca daha dengeli bir yaşamı, hayatı deneyimleyebilir.
Kapha Dosha Nedir?
Su ve toprak elementlerinden oluşmaktadır. Cesur, çevik, güçlü ve dayanıklıdır. Geç öğrenip, geçte unuturlar. Sağlıklı ve güzel görünüme sahiptirler. Eşya bağımlılığı ve uyku problemleri mevcuttur. Sevgi eksikliği hissederler ve depresyon faktörüne eğilimlidirler. Egzersiz, hafif besinler ve yoga ile daha iyi hissedebilirler. Kendilerine zaman ayırmak ve iç seslerine kulak vermek daha kaliteli zaman geçirmek adına birebirdir.
Doshaları Dengelemek Adına İpuçları;
Doğa ile bir bütün içinde yaşamak ve doğaya kulak vermek
Minimalist bir yaşamı, hayatı deneyimlemek
İç huzura önem vermek
Yoga ve meditasyona şans vermek
Kafeini azaltmak
Dondurulmuş sağlıksız olan besinlerden uzak durmak ve işlenmiş gıdalara da veda etmek
Dengeli bir beslenme düzeni oluşturmak ve buna uyum sağlamak