Kanser nedeni ile lenf bezlerinin alınması bacak ve kollarda şişmelere sebep oluyor. Lenfödem olarak da tanımlanan bu hastalığın tedavisinde fizik tedavi ile elde edilen başarılar da yüz güldürüyor.
Halk arasında da “fil hastalığı” olarak da bilinen lenfödem, lenf sisteminin bozulması sebebiyle bacak ve kollarda ortaya çıkan şişlikler ile kendini gösteriyor. Doğuştan görülebilen çeşidi olsa da çoğunlukla meme kanseri gibi cerrahi operasyonlarının ardından lenf yumrularının alınması sebebi ile meydana geliyor.
Memenin alınmasının ardından kolda hatta bacaklarda da şişmelere kadar giden ödem ortaya çıkıyor. Bunun yanı sıra prostat kanseri, bağırsak tümörleri, jinekolojik cerrahi ve bağırsak bozukluklarındaki herhangi bir cerrahinin ardından da lenfödem meydana gelebiliyor. Bazen enfeksiyonlar ve travmalar da hastalığa neden olabiliyor. Önceki yollarda ilaç ile veya ameliyat ile tedavi yöntemleriyle de başarılı sonuçlar elde edilip, görülüyor.
Belirtiler Dikkatli Bir Şekilde İncelenmeli
Tanıda hasta öyküsü büyük önem taşıyor. Meme cerrahisi, travma öyküsü veya enfeksiyon geçmişi de lenfödemi düşündürüyor. Eğer bacakta veya kolda şişme var ise tanı koymada çok zorluk çekilmiyor. Fakat bunlar yoksa ultrason ile tanı konuyor. Başlangıçta ağırlık hissetme, kolda ağrı, kolu rahat bir şekilde kullanamama gibi belirtiler ile kendini gösteriyor.
Masajla Gelen Rahatlama
Lenfödem tedavisinde önemli bir avantaj sağlayan masaj yaklaşık olarak 30 dakika kadar sürüyor. Hastanın, kişinin vücudunun büyüklüğü önem taşımıyor fakat obezite durumu söz konusu ise sıkıntı yaşanıyor. Uzmanların vermiş olduğu bilgiye göre, hastalık oluştuktan sonrasında tekrarlama riski çok yüksek. Hastaların hemen hemen her yıl fizik tedaviye ihtiyacı oluyor. Bu sebeple tedavi süresini en aza indirebilmek için egzersiz planlaması da yapılıp, uygulanıyor.
Fizik Tedavide Hangi Yöntemler Uygulanıyor?
Hastalığın olduğu evreye göre masaj, bandajlama, pnömotik kompresyon, kompresyon giysisi, kinezyolojik bantlama tekniklerinden bir ya da birkaçı tedavide kullanılıyor.
Manuel Lenf Drenajı: Bu konuda eğitim almış olan kişilerin yapması gereken bir masaj tekniği ve sıradan masaj çeşitleri ile karıştırmamak gerekli. Günde bir ya da iki defa yapılıyor. Yaklaşık bir saat kadar sürüyor. Bloke olmuş olan lenf sıvıları vücudun diğer alanlarında bulunan lenf bezlerine doğru gönderiliyor. Hastalar bu masaj çeşidinden oldukça fayda görüyor.
Kompresyon Bandajı: Şişmenin olduğu organ, bacak ya da kol, bandajlanarak yeniden eski hale gelmesi ve sıvı birikiminin önlenmesi amaçlanıyor. Bu yöntem de yine uzman ve deneyimli kişiler aracılığı ile uygulanıyor. Bandajın gece boyu da kalması gerekiyor.
Cilt Bakımı: Aşırı terli veya nemli olan cilt, enfeksiyona neden olabiliyor. Bu sebeple cilt bakımı oldukça önem taşıyor. Nemlendirici ve mantar oluşumunu engelleyen bazı kremler ile antibiyotik içeren pomatlar gibi medikal olan ürünler kullanılıyor.
Lenfödem Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?
Bacaklar ve kollar yeterince bakımlı olmalı.
Tırnaklar dikkatli bir şekilde kesilmeli, tırnak batmasına da engel olunmalı.
Bireyler sıcak ortamlardan uzak durmalı.
Beslenmede yağsız ve tuzsuz gıdalar tercih edilmeli.
Aşırı kilolu olan hastalar kilo vermeli.
Şişme ortaya çıktığı için sıvı alımında kısıntıya gidilmemeli. Tam tersine daha da fazla sıvı tüketilmeli.
Lenfödem meydana gelen koldan kan alma, serum takma vb gibi hiçbir işlem uygulanmamalı. O koldan tansiyon dahi ölçtürülmemeli.
Ağır olan sporlardan ve aktivitelerden uzak durulmalı.
Mutfakta ya da bahçede iş yaparken eldiven kullanılmasına dikkat edilmeli.