Masaj fizik tedavide kullanılan en eski uygulamalardan biridir. Antik çağlardan beri tedavi amacı ile uygulandığı bilinmektedir. Pek çok farklı probleme yönelik değişik masaj teknikleri mevcuttur. Masaj, terapistin ellerini kullanarak bireyin ilgili vücut kısımlarını belirli bir ritimde yoğurduğu ve ovduğu bir terapi biçimidir. Terapist bireyin ağrı ve tutukluluğunu gidermek adına kas ve eklemlerine nazik ya da kuvvetli basınç ve germe hareketleri uygular. Kol ve bacaklara 5 ila 15 dakika, gövde ve omurga kısmına ise 15 ila 30 dakika kadar uygulanabilir.
Masaj Nasıl Etki Eder?
Masaj mekanik, psikolojik ve refleks yol ile rahatlatıcı bir etki sağlamaktadır. Refleks olarak kan damarları genişler, sinir liflerinden vücudun doğal ağrı kesici olan molekülleri salgılanır, dolaşım artar, kas gevşemesi, terleme gibi etkiler gözle görülür. Mekanik olarak, uygulanan basıncın yönüne göre vücudun dış bölgelerinden merkeze doğru kan ve lenf akımı artar.
Kas gerginliğinde azalma, ligament ve tendon yapışıklıklarının açılması, solunum yollarında oluşan balgamın ilerletilerek atılması ve skar dokuda yumuşama diğer mekanik etkiler arasındadır. Ellerin fiziksel teması çoğunlukla psikolojik olarak rahatlama meydana getirir. Fakat masaj kas erimesini önlemez veya kas güçlendirici bir etkisi de yoktur.
Masaj Hangi Durumlarda Uygulanır?
Kronik boyun ağrısı, eklem kireçlenmesi, bel ağrısı gibi yaygın olarak görülen kas iskelet sistemi problemleri masaj terapisinden fayda görmektedir. Lenf dolaşımının bozulduğu kanser tedavisi görmüş bireylerde lenf ödem gelişebilmektedir. Lenf ödem masajı diğer fizik tedavi yöntemleriyle birlikte etkili bir tedavidir. Masaj uygulamasının anksiyete, depresyon ve hayat kalitesi üzerine de olumlu etkileri oldukça fazladır. Fibromiyalji hastalığında da masaj ağrı, depresyon ve yaşam kalitesinde olumlu etkiler sağlayabilir.
Sakıncalı Olduğu Durumlar Nelerdir?
Kanserli doku, aktif enfekte doku, iyileşmemiş yanıklar, açık yara, iltihaplı romatizmanın alevlenme dönemi, damar iltihabı veya damar tıkanıklığı olan alanlara, kısımlara uygulanmaz. Sinir tuzaklanması olan alanlara basınç uygulanması önerilmez. Kan pıhtılaşma bozukluğu görülen kişiler ya da kan sulandırıcı ilaç kullananlar kanamaya daha yatkınlık gösterdiği için bu alanlarda masaj uygulaması sakıncalı olabilir.
Tedavi Amaçlı Bazı Masaj Teknikleri
Öfleraj: Derin kas hareketi olmadan, cilde kayma manipülasyonu yaptırılır. Kas gevşemesi için uygulanır, kullanılır.
Petrisaj: Yoğurma biçimindedir. Kan ve lenf dolaşımını arttırır, ödemi de azaltır.
Tapotmen / Perküsyon: Solunum fizyoterapisinde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Solunum yollarındaki salgıların kolayca atılmasına katkı da bulunur. Postural drenaj ile birlikte kullanılabilir. Ağrılı olan bölgelerde ağrı hassasiyetinin azaltılması amacı ile de uygulanabilir.
Friksiyon Masajı: Akut kas yaralanmalarında yapışıklık olayını önler, subakut ve kronik olan yaralanmalarda yapışıklıkları açar. Kas spazmını ve ödemi azaltmada yardımcı olabilir. Kas, tendon veya ligament liflerine paralel veya dik olarak da uygulanabilir.
Yumuşak Doku Mobilizasyonu: Kas veya bağ dokusu gergin bir pozisyondayken uygulanan, eklem tutukluğunu açmaya yönelik olan bir tekniktir.
Miyofasyal Gevşeme: Fasya cildin altında kas ve iskelet sistemiyle iç organlar arasında olan, bu doluşarı birbirinden ayıran ya da bağlayan bağ dokusu sistemidir. Miyofasyal gevşeme tekniğinde de faysa sistemine belli yönlerde uzun süreli ve hafif basınç uygulanır. Kas ve fasyada lokal gerginliklerin de azalmasını sağlar.
Akupresür: Tetik noktalar veya akupunktur noktalarına ağrıyı azaltmak adına parmak ile basınç uygulanır.