Masaj, yumuşak olan dokuları mekanik olarak uyararak vücutta psikolojik ve fizyolojik etkiler yaratan bir tedavi yöntemi arasında yer alır. Terapötik, diğer ismi ile tıbbi masaj, vücudun doğal olarak sahip olduğu, kendini yenileme veya iyileştirme özelliğini harekete geçirir. Kas tonusunu arttırır, fiziksel kondinasyonu korur, gevşeme sağlar, dolaşımı uyarır, kalp ve damar sistemiyle sinir sistemi üstünde tedavi edici etkiler oluşturur ve bütün vücut sistemleri arasındaki etkileşimi de dengeler. Bunun yanı sıra dolaşımda ağrı azaltıcı etkisi bulunan endorfin seviyelerinin artmasını sağlar ve otonomik sinir sistemi yanıtları üstünde pozitif bir etkisi bulunur.
Tıpta uygulama alanları oldukça geniştir. Bunlardan bazılarıysa şöyle;
Miyofasyal ağrılar, bölgesel (özellikle de ofis alanında çalışanlarda görülen sırt, boyun, bel ve baş ağrısı) kas ağrıları
Kaslarda fonksiyonel yetmezlikler, pasif ve aktif zorlanmalar
Artrozlar, eklem kireçlenmeleri
Fibromiyalji, yumuşak doku romatizmaları
Bölgesel ödem tedavisi
Selülitler
Baş ağrıları
Skolyoz ve diğer postür bozuklukları
Uyku bozuklukları
Stres ve kaygı bozukluklarıyla depresyon gibi psikolojik problemler
Rehabilitasyon ve tıbbi tedavi uygulamalarının da bir parçası ve tamamlayıcı bir yöntem olan masaj uygulamasında, uygulama öncesi konunun uzmanı hekim aracılığı İle kişinin sağlığının değerlendirilmesi ve buna uygun olan bir masaj tekniğinin seçilmesi gerekir. Tıbbi masaj gerekli durumlarda diğer fiziksel tıp yöntemleriyle kombine edilebilir ama sıklıkla kişiye özgün egzersiz uygulamaları İle birlikte sürdürülür.
Egzersizden önce ya da sonra bütün omurga boyunca uygulanacak düzenli masaj uygulamaları, hareketlerin çok daha kolay yapılmasına ve ağrının da azalmasına katkı da bulunur. Terapötik masaj, hamilelerde sıklıkla görülen bel, sırt ve ayak ağrılarında da güvenle uygulanabilir. Düzenli masaj, genel sağlık durumunu iyileştirir, kas gerginliğini azaltır, rahatlama sağlar, anksiyete ve gerginliği azaltır, sağlıklı bireylerde ise sağlığın korunmasını destekler ve vücut, zihin, ruh sağlığı dengesini de korur.
Bütün vücut masajı yaklaşık 30 ila 45 dakika sürer. Bölgesel masajlar ise 15 ile 20 dakika arasında uygulanabilir. Bu süre kişiye yapılacak olan masaj çeşidi ve endikasyonuna bağlıdır. Tedavinin sıklık derecesi dokulardaki patolojik bulgulara, kişinin genel sağlık durumuna ve vermiş olduğu yanıta göre değişiklik gösterebilir. Özellikle ofis ortamında çalışan kişilerde sırt, boyun, baş ağrısı şikayeti olanlarda ve lenf ödemde sonuç alıncaya kadar her gün masaj uygulanabilir. Bütün vücut masajının haftada 1 - 2 kere yapılması yeterlidir.
Yukarıda bahsedilen hastalıkların yanı sıra, onkoloji hastalarında terapötik masaj uygulamasının alt grubu olarak geçerliliği kabul edilmiş olan onkoloji masajı, onkoloji tedavisi öncesinde, tedavi esnasında ve tedavi sonrasında hastaların yaşam kalitesini de arttıran ve bu zorlu tedavi sürecinin yan etkilerini azaltan bir destek tedavi olarak tamamlayıcı tıp uygulamaları içerisinde yerini almıştır.
Bu hastalarda masaj uygulamasına başlarken basit ancak kritik noktalara dikkat edilmelidir. Örneğin; lenf nodları çıkarılmış ya da radyasyon tedavisi uygulanmış olabilir veya hastada kemik metastazı da bulunabilir. Dolayısıyla bu hastalarda tedavi öncesi fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekim aracılığı İle ön değerlendirme yapılıp, uygum masaj tekniği ve dikkat edilmesi gereken durumlar belirlenmelidir. Günümüzde artık pek çok hastane ve enstitüde tedavisin bir parçası olarak kullanılan onkoloji masaj uygulamasının, birçok bilimsel araştırmayla ortaya konulan yararlarını şöyle sıralayabiliriz;
Onkoloji Masajının Yararları:
Kaygı durumunu azaltır
Uykuyu düzenler, yorgunluğu azaltır
Kemoterapiye bağlı olarak kusma ve bulantıyı azaltır. Yapılan çalışmalarda akupresür noktalarının uyarılması şeklinde uygulanan masajın, kusma ve bulantıyı hafifleterek tedavi maliyetini de azalttığı gösterilmiştir.
Ağrıyı hafifletir. Masaj tedavisi gören kişiler, özellikle de akut ağrılarının azaldığını belirtmektedirler.